Өдөр хоног ээлжлэн улирч өнөөдөр маргааш солигдон хөвөрсөөр шинэ он солигдох мөч ирлээ. Самдангийн бизнес амжилттай урагшилж Солонгын бие хаа ч тун сайн хүүгээ тээсээр тэр хоёрын хувьд амьдрал
тогтуун сайхан байв. Сүрэн тэднийд үе үе зочлон ирдэг хэвээр, ирэхдээ бас л нэг юм барьчихсан л ирнэ. Самдан, Солонго хоёрт одоо Сүрэн аав шиг нь л санагдах болж, Сүрэн ч ач хүүгээ хүлээсэн өвөө шиг гэгэлзэх
нь хөөрхөөн. Сургуулийн шинэ жилийн үдэшлэгт явахаар бэлдэж буй Урангоо, Хүслэн хоёрын нүүр амыг будангаа “Хөөрч баярлаад ар-хи да-рс хэтр-үүлж уувзай, та хоёр шиг амса-ж ч үзээгүй ох-ид дорхноо уха-
анаа алдана шүү, хэн ч юу ч гэж хэлж ша-хсан нэг хунда-ганаас илүү гараад хэрэггүй, сайн санаатай хүн бол шах-ах ч үгүй, эхний ээлжинд та хоёрт нэг нэг пи-во л хангалттай за юу, эмэгтэй хүн уха-анаа алдтал
уух л юм бол тэгээд өлөн чо-но шиг эрчүүд ш-үлсээ савируулаад хүлээж байдаг юм ш дээ, ганцхан орой баярлаж цэнгэ-снээс болоод амьдралдаа хар то-лбо суулгасан ох-ид олон байдаг шүү, миний хоёр
дүү ухаантай юм чинь эгчийнхээ үгэнд орно тэ” гэж учирлан хэлэх Солонгын үгийг мань хоёр охин сайтар ойлгож толгой дохин суулаа. Тэд хоёул маш хөөрхөн даашинз өмсөж, урт хар үснүүдээ буржийлган ороожээ. Хэн хэн нь Төгсөө багшид хөөрхөн харагдах юмсан гэдэг ганцхан бодолтой байв. Харин Төгсөө гэртээ ваннд нү-дээ анин хэвтэнгээ өнөө орой Хүслэнг яаж най-рах тухайгаа төлөвлөгөө боловсруулж, бодсон бүх төлөвлөгөө нь бүтэхгүй юм шиг санагдан бухимдана. Өмнө нь охи-н най-рах гэж ингэж их хичээж байсангүй. Төгсөө Хүслэнд дурлаад байгаагаа өөрөө өөртөө зөвшөөрөхгүй, түүнтэй нэг унт-чих л юм бол ингэж догд-лохоо больчихно гэж бодож байв. Хэн нэгэнд дурлаж, хэн нэгнийг үнэнчээр хайрлан хамт амьдрана гэдэг Төгсөөгийн хувьд бүтэхгүй зүйл билээ. Өчнөөн олон охины анхны хайрыг, охи-н нас-ыг нь авчихаад зүрх-энд нь гу-ниг, нүдэ-нд нь нулимс үлдээн явахдаа нэг ч удаа харамсал ухаарал төрж байсангүй, би ийм л хүн гэж өөрийгөө дөвийлгөн бодох нь харамсалтай… Шинэ жилийн цэнгүүн эхэлжээ. Харц булаам хөөрхөн охид хөвгүүд биесээ шохо-орхож сонжицгооно. Төгсөө ирчихсэн текний хажууд ви-но ши-мэн зогсонгоо өлөн барын нүдээр ийш тийш харц гүйлгэн хаана ямар хөөрхөн сайхан охи-н байгааг нэгд нэгэнгүй харж байв. Хүслэн, Урангоо хоёр хараахан ирээгүй байсан тул Төгсөөд нэг л гунигтай санагдаж арай ирэхгүй юм биш биздээ гэж бодохоор дотор нь хоосорч байгаа мэдрэгдэхэд өөрийгөө гайхан суулаа. Хаалга нээгдэж хүн бүрийн харцыг булаасаар Хүслэн, Урангоо хоёр орж ирэв. Өмнө нь нэг их биеэ барьсан хувцас өмсдөггүй байсан Хүслэн энэ удаа зориг гарган бариу цав цагаан даашинз өмссөн нь сай-хан би-еийг нь
тодотгон үгээр хэлэмгүй үзэсгэлэнтэй харагдана. Урангоо харин дэрвэгэр ягаан даашинз өмсөж, буржийлгасан үсэн дээрээ ягаан том бантик зүүсэн нь тоглоомон хүүхэлдэй шиг эгдүүтэй. Төгсөө Хүслэнгээс нүдээ салгаж чадахгүй гоо үзэсгэлэнг нь бишрэн суув. Тэр Хүслэнгийн өмссөн даашинзыг байхгүйгээр төсөөлөн нэвт харж Хүслэнг нүц-гэн гэж төсөөлөн бодохоор биеийнх нь цу-с толгой руу нь цутгах мэт болж хүс-эл тача-алдаа галзуурах шахан биеэ арайхийн барьж байлаа. Түрүүний шохоорхон сонжиж байсан охидын нэг нь ч Хүслэнгийн хажууд дүйцэж очхооргүй санагдана. “Энэ шөнө л хүслээ гүйц-ээхгүй бол энэ байдлаараа би яг солиорох байх” гэж бодон хундагатай да-рсыг авч нэг амьсгаагаар хөнтөрлөө… Төгсөө өөрийг нь цоо ширтээд байгааг анзаарсан Хүслэн ахиад л биеэ барьчихав. Шал дэмий энэ даашинзыг өмслөө, нүцг-эн сууж байгаа юм шиг ямар эвгүй юм бэ гэж бодон босохоос санаа зовж суулаа. Хүслэн босмооргүй байна гэсэн тул Урангоо бусад хүүхдүүдтэй босч бүжиглэхээр явав. Ширээн дээрх чихэр жимснээс ганц нэгийг амруугаа зүглүүлэн сууж байтал Төгсөө текнээс хоёр хундагатай д-арс барьсаар өөрийг нь зүглэн ирж яваа харагдахад сандарсандаа орох байр газраа олж ядан яахаа ч мэдэхгүй яаж ч амжаагүй суутал Төгсөө хажууд нь ирээд зөвшөөрөл авалгүй шахан суув. Хүслэн эвгүйцэн гялс цаашилж зайгаа барин суухад Төгсөө инээснээ юу ч хэлэлгүй нэг хундагатайгаа өглөө. Авахгүй гэх хэцүү тул яалтчгүй өгсөн хундагатайг нь аваад Төгсөө рүү харж ч чадахгүй өөр тийш харан суутал Төгсөө “За чиний гоо үзэсгэлэнгийн төлөө” гээд хундагаа тулгаснаа өөрийнхийгөө уучихаад
Хүслэнг ууг-аач гэж гараа дохисноо эр-ээ цээ-ргүй улаан цайм ширтэв. Хүслэн дарс-анд уруул хүргэх төдий болоод ширээн дээр тавичихав. Гаднаа бол Төгсөөг үл тоосон мэт харагдах ч дотроо бол зүрх нь цовхчин тонгочиж амаар гарчих шахаж суугаа Хүслэнг ширтэн суусан Төгсөө энэ бардам ихэмсэг ох-инг яаж буулгаж авахаа мэдэхгүй мухардалд орон байлаа. “Да-рс уухгүй юмуу? Тэгвэл пи-во уух уу?” Гээд нэг пи-во задалж Хүслэн рүү сарвайн царайчлангүй инээмсэглэв. “Сайн санасан хүн бол шахах ч үгүй” гэж хэлсэн Солонгын үг Хүслэнгийн толгойд гэнэт орж ирэнгүүт Төгсөө рүү хараад тэр нэг орой сургуулийн буланд өндөр цагаан охи-ны үсийг нь үнэр-лэн инээж зогссон нь харагдах шиг болоход зэвүү нь хүрсэндээ хүйтэн харцаар ширвэж орхиод босон Урангоо руу явлаа. Пи-во сарвайсан чигтээ ангайн хоцорсон Төгсөө дахиад л Хүслэнд хүн чинээ тоогдоогүйдээ уур нь хүрч ширээн дээрх хамаг л ар-хи дарс-наас холин ууж өөрийгөө аргадав. Хүслэнгийн дотор ахиад л хоёр хүн зөрчилдөн маргалдаж байв. Төгсөө бол чамайг зүгээр л ашиглаад хаяхаар эргүүлж байгаа өл-өн чоно гэж нэг хүн нь хэлэхэд, үгүй ээ тэр үнэхээр чамд хайртай ч юм билүү боломж олгоод үзэх хэрэгтэй биш үү гэж нөгөө хүн ятгана. Бодолд автан зогссоор нэг харвал саяхан хажууд нь бүжиглэж байсан Урангоо алга. Урангоо түрүүн хоёр ч пи-во ууч-ихсан, хааччихваа гэж санаа зовнин ийш тйиш хартал бараа сураггүй. Чанга хөгжим, бүгчим орчинд дотор нь давчдах шиг болж Урангоог ч олж авая гэж бодон ар-иун цэ-врийн өрөө ортол тэнд баахан хала-мцуу бүлэмцүү хүмүүс дүүрэн байх тул гадагш гарлаа. Гадаа ямар ч салхигүй дулаахан сайхан орой байв. Дотроо уужиртал сайхан амьсгалаад орохоор эргэтэл том багананы цаана эрэгтэй хүн дуугарах, эмэгтэй хүн инээх сонстов. Хүслэн зогтусан чих тавибал яалтчгүй Урангоогийн хоолой мөөн. Эрэгтэй хүнтэй байх шиг, яваад очих уу яах вэ гэж эргэлзэн хэсэг зогссоноо Солонго эгчийнхээ захисныг санаж сэтгэл шулуудан баганыг тойртол Төгсөө, Урангоо хоёр ян-аг халу-унаар үнсэ-лцэж байлаа. Хүслэн цочирдсондоо дуугарч ч чадсангүй, нөгөө хоёр ч хажууд хүн байгааг мэдэх шинж алгаа. Төгсөөгийн гар
Урангоогийн хамаг биеийг и-лж таал-ан доошилсоор өгзг-ийг нь баз-лахыг Хүслэн харснаа уур нь хүрч “Болиоч” гэж хашхирлаа. Хүслэнг хараад цочсондоо хөшиж орхисон Төгсөөг тасхийтэл алгадаж орхиод Урангоогийн гараас чирэн дотогш оров. Архи-ны халуунд Урангоог ч танилгүй үнсэлцсэн Төгсөө сая л юу болоод байгааг хальт мульт ойлгон “Согтуу толгой очиж очиж найзтай нь” гэж амаа баривч нэгэнт өнгөрчээ. Хоёр пив-онд согтсон Урангоо хайртай хүнтэйгээ үнсэл-цсэндээ итгэж чадахгүй инээд алдан жаргалдаа ман-суурч Хүслэнгийн үглэхийг чихнийхээ хажуугаар өнгөрөөж суув. Одоо юу ч яриад нэмэргүйг ойлгосон Хүслэн Урангоог чирсээр гадуур хувцаснуудаа өлгүүрээс авч гадагш гаран такси барилаа. Төгсөөг ямархуу хүн гэдгийг ойлгож сэтгэл нь нэгэнт хөрсөн Хүслэн нэг их шаналж сүйд болсонгүй, харин ч амар юм шиг санагдана. Маргааш нь Урангоод учирлан хэлж баахан үгэлсэн боловч Урангоо Төгсөөг муу хүн гэж бодохыг хүссэнгүй, өчигдөр үнсэ-лцсэн гэдгээ л бодохоор инээд нь хүрч сайхан санагдан, “Хүслэн багш бид хоёрыг үнсэ-лцсэн болохоор уурандаа л багшийг муулж байна” гэж гэнэхнээр боджээ… Сүүлийн хэд хоног Хүслэн, Урангоо хоёр таарамж муутай байлаа. Төгсөө багшийн ганцаарчилсан сургалт эхэлсэн тул тэр сургалтанд яваад хэрэггүй гэж Хүслэн Урангоод хэлж ятгасан ч амжилт олсонгүй. Найзыгаа шал-иг амьтанд ашиглуулах вий гэж санаа зовж байгааг нь ойлгохгүй, харин ч атаархаад байна гэж ойлгон зөрүүдлэх Урангоод гомдсон Хүслэн хичээл тараад Урангоотой харилгүй ганцаараа номын сан явав. Өдөржин уурлан дуугаа хураасан Хүслэнг Урангоо ч аргадахыг хүссэнгүй, өрөөсөн дурлалд сохроод найзыгаа алдаж байгаагаа ухаарахгүй ганцаар гэрлүүгээ явав. Байнга хамт ирдэг хоёрын нэг нь ирсэнгүйд Солонго гайхан “Хүслээ яасын?” гэж асуутал
Урангоо “Мэдэхгүй ээ, сургууль дээр үлдсэн” гэж сулхан дуугараад өрөө рүүгээ орчихов. “Энэ хоёр маань муудаж дээ, нөгөө багшаасаа болсон юм биш биз дээ” гэж Солонго бодоод байдал хурцадвал хоёр дүүтэйгээ ярилцая гэж шийдээд орхилоо.. “Маргааш 12 сарын 31 болох гэж байдаг. Энэ шинэ жилээр найзтайгаа муудалцчихдаг муухай яа, уг нь Урангоо миний үгийг ойлгоод Төгсөө багшаас холдчихвол сайнсан, хүний сайхан сэтгэлийг ойлгохгүй буруу юм руу зүтгээд байх юм” гэж Хүслэн бодон цонхоор гадагш харвал тас харанхуй болжээ. Харихаар номын сангаас гарч явтал эрхлэгч дуудан “Энэ хавтастай юмыг Төгсөө багшид аваачаад өгөөтөх, машин нь гадаа байхыг бодвол яваагүй юм шиг байна” гээд хавтастай зүйл өгөв. Хүслэн заал руу очиж Төгсөөг харна гэхээс дургүй нь хүрэвч эрхлэгчид үгүй гэж хэлж чадсангүй. Заалны хаалга онгорхой ч харанхуй байсан тул хана тэмтэрсээр багшийн өрөө рүү аажуухан явж очоод хаалгыг татвал цоожтой байв. Ашгүй гэж бодон эргэтэл хаалганы цаана чимээ гарах нь тэр. Хүслэн хэрэгт дурлан чихээ нааж сонсвол эр эм хүний тача-адан гинш-их дуу сонстов. “Арай Урангоо!” гэж хамгийн түрүүнд бодогдон яахаа мэдэхгүй сандарч зогссоноо харанхуй заал руу нарийхан гэрэл цацруулах жижигхэн цоожны нүхийг олж хараад түүгээр дотогш хардаг ч юмуу гэсэн бодол төрөхөд ичмээр ч юм шиг санагдан эргэлзэв. Урангоо байвал хаалгыг нь балбая гэж шийдээд цоожны нүхээр болгоомжтой шагайн харлаа… Ширээн дээр чар-май ш-алдан ал-цайн суугаад Төгсөөгийн бөг-сийг хоёр хөлөөрөө ороон хүзүүгээр нь тэврэн гинш-их охины царай харагдахгүй байв. Төгсөө охины өгз-гийг
баз-лан хөд-өлж байснаа эрх-тнээ суг-алж охин-ыг өргөн буулгаад ширээн дээр доош харуулан хэвтүүлж ара-ас нь хийж эхлэв. Сая л нэг охины царайг олж харан Урангоо биш байсанд тайвширсан Хүслэн хавтастай зүйлийг хаалганы гадна орхиод бушуухан цааш эргэж өлмий дээрээ гишгэлсээр гарч одлоо. Цас хаялахыг цонхоор харж суусан Төгөлдөр Хүслэнг бодон гэгэлзэж гарч алхахаар шийдэв. Ганцхан удаа харсан тэр хөөрхөн охиныг бодсоор явтал нэг л мэдэхэд анх танилцсан газартаа ирчихсэн байлаа. Нөгөө дэлгүүр лүү орьё байз гээд алхтал санан мөрөөдөж байсан охин нь гэгээн дүрээрээ урдаас нь ирж байх нь тэрээ. Гадаа том том ширхэгтэй цас зөөлөн бударч үнэхээр сайхан орой байсан ч Хүслэнд оройн сайхныг мэдрэх сөхөө байсангүй. Сургууль дотор, бүр өрөөндөө ичих ч үгүй ху-рьцаж байгаа
Төгсөөг бодохоос ой нь гутаж, ийм зава-ан амьтанд дурласан байснаа бодохоор л харамссаар байв. “Энэ шал-иг новш-оос Урангоог яаж хол байлгах вэ? Одоо очоод саяны явдлыг хэлбэл Урангоо бас л итгэхгүй байх даа” гэж бодсоор доош харан алхаж явтал гэнэт нэг хүн замыг нь хаан зогсов. Хүслэн гайхан толгойгоо өргөж дээш хартал нилээн хэд хоногийн өмнө дэлгүүрт таарч танилцсан царайлаг залуу инээмсэглэн зогсож байлаа. Төгөлдөрийн хөөрхөн инээд саяхан л бодож байсан бүхнийг нь ор тас мартуулж орхиход Хүслэн өөрийн мэдэлгүй инээмсэглээд тэрэндээ ичингүйрч бас л улайчихав. Хувь тавилан гэж үнэхээр байдаг учраас хоёр ариухан зүрхийг энд учруулсан бизээ…
