
Амин-Эрдэнэ энэ газарт болоод байгаа зүйл.сийн уч.рыг олох.оор шийд.эж ажлын цаг дуус.ангуут гарах хаалган дээр байх цаг бүртг.элийн авто.мат цаг бүр.тгэгчинд хуруун.ы хээ.гээ уншуулчи.хаад
ойр хав.ьд хүн.гүй байсан тул буцаад өрөөндөө ор.оод дотроос нь түг.жин чим.ээгүй суув. Оройн хорин хоёр цаг.ийн үед нам гүм.хэн чим.ээгүй байсан Солонг.осчууд хоорондоо ча.нга чанга ярилц.ан
инээлдэ.цгээж хоёр гурвуу.лаа я.вж байгаа бололтой өрөөн.үүдийн хаалга.нуудыг тат.аж шал.гаж үзээд доош шат уруу.дан буу.х сонсдов. Амин-Эрдэнэ хэсэг чим.ээгүй суус.наа утсаа гар.гаж бари.ад шат.аар
сэмх.эн бу.утал зоо.рины дав.храас эмэ.гтэй хүүхд.ийн уйла.х Соло.нгос эр.эгтэй хүний за.ндчин за.гнах дуун сонс.доход Амин-Эрдэнэ утасны.хаа каме.рыг нээгэ.эд д.оош буув. Нэг биш нил.ээд хэдэн
хүн ба.йгаа бо.лолтой. Хэн нэгэн ох.ин хүүх.дийн мэ.гшин уй.лах дуу сонсд.оход Чон багш.ийн – Энд ирс.эн л бол хувь тавила.нгаа дага м.уу ө.лөгчин. Энд чамайг өрө.вдөж ха.йрлах но.хой ч байхгүй. Уйл.ахаа

боль. Хамаг кино бал.лачихлаа. Алив Ин баг.шаа наад өлө.гчингөө су.ргаад өг. Уг нь ов.оо би.е ха.а нь хөгж.чихсөн өлөг.чин юм. Сайн сур.гаад өг наадахиа. Ор.онд нь тэр… чи… Отгоо ор гэх зэ.рэг үгс со.нсдон төд уд.алгүй хэн нэгнийг сур.аар ороо.лгоод байгаа бо.лолтой шав шав.хийх чим.ээ гарч эм.эгтэй хүүх.дийн ээрэ.н ори.лох сонс.доход тэс.гэл алд.арсан Амин-Эрдэнэ – Боль. Больцгоо гэж орил.соор хаа.лгыг татан өр.өөнд оро.од балм.агдан зог.тусав. Тэнд
по.рно ки.но хий.ж байгаа бололтой. Таван охи.ныг шалд.лан суул.гасан байх бөгөөд ши.нээр ирэ.эд уда.агүй хэлг.үй охи.н Чанц.алыг Им гэх соло.нгос б.агш мо.дон мо.рин дээр доош харуу.лан тэгнү.үлэн хэвтү.үлээд сур.ан таш.уураар тас та.схийтэл ороо.лгох аж. Энд ерө.өс бүхэл бүт.эн кино баг ажил.лаж байгаа бололтой. Өрөө.ний цаад буланг ун.тлагын өр.өө ма.ягаар тохи.жуулсан байх агаад тэнд баг өмс.сөн нэгэн Со.лонгос чар.май нүцг.элсэн Отг.оо охи.ныг доош нь харуу.лан оцой.лгон хэвтү.үлээд ямар нэгэн зү.йл хий.х гэж байс.ан бололтой Амин-Эрдэнийг ха.ран таг зогс.ов. Зураг.лаач бололтой
ка.мер бар.ьсан Солон.гос эргэж хара.ад шүдээ ярза.йлган инээвх.ийлэх нь цаанаа нэг зэ.вүүн. Чон ба.гш най.руулагч бол.олтой хэсэг ц.аас ба.рин суу.снаа Амин-Эрдэнийг зэв.үүн муу.хайгаар нүд бу.ландан ха.раад Солонг.осоор ха.рааж эхлэв. Нөгөө талын бул.анг бас л зураг ава.лтандаа зо.риулж тохиж.уулсан бол.олтой том ширээ, ван.дан ор зэргийг за.сч олон толь тавьжээ. Цэ.цэг цэв.рүү шиг жаахан охи.доор бурх.аны нэр бар.ьсан гадн.ыхан ингэж тогл.ож болд.огийг Амин-Эрдэнэ нүд.ээрээ харав. – Больцгоо. Муу нов.шнуудаа. Би бич.лэг хийсэн. Энийг цагда.ад өгнө. Энэ охи.дын өм.нөөс гом.дол гаргана. Цаашид та нарын аж.лыг на.рийн шалг.уулна гэж чанг.а дууг.аар хэл.сэн Амин-Эрд.энэ үрүү Чон ба.гш му.ухай хаш.гиран цох.ихоор дай.рахад Амин-Эрдэнэ хажуу тийш зай.лан элг.эн туш.аа нь хамаг
чад.лаараа цо.хиж орхи.ход Чон ба.гш муу.хай хаш.гираад эвх.рэн унав. Гэнэт ши.лэн хүзү.ү рүү нь часх.ийх шиг бол.оход эрг.эж харсан Амин-Эрдэнэ Ки.м захи.рал ямар нэгэн шин.гэн зү.йл өөрт нь тарьс.ан болол.той маасай.тал ин.ээж ба.йхыг хара.ад үг хэл.эх гээд чад.алгүй хамаг бие нь су.лран унав. Хөөр.хий Чан.цал охи.ны хо.нго тэр чиг.ээрээ улаан нял.га болсон хар.агдаад Амин-Эрдэнэ уха.ан бала.ртав. Хэн нэгэн нүүр үрүү нь хув.интай ус ца.цсан бололтой сэх.ээ орохнээ Амин-Эрдэнэ нөгөө өрөө.нд хүл.ээтэй байх агаад ам.анд нь юм чихч.ихсэн байв. Долоон Соло.нгос баг.ш зура.г авал.таа үргэлж.лүүлэн хийж хөө.рхий охи.дын нус нул.имсыг урсга.н үйл там.ыг нь үзэ.ж байлаа. Амин-Эрдэнэ дэм.ий л дотр.оо бачи.мдан хаш.гирч охи.дыг өрөв.дөн гаш.уун ну.лимс хацар зүс.эн доошлоно. Суран ташу.ураар нүцг.эн бие.н дээрээ баахан ороол.гуулсан Чан.цал
охи.ныг өрг.өн орон дээр дээш хару.улан хэвт.үүлээд Чон ба.гш Амин-Эрдэнэ рүү зэв.үүн мууха.йгаар му.шийн харс.наа нүүр.эндээ баг өм.сөн ша.лдлаад о.хин уруу очи.ж хоёр гар.ыг нь орны толго.йноос олсо.ор хүлэ.эд ург.ан төл.жиж буй хоёр хө.хийг нь хайр на.йргүй ба.злан, доош.илсоор гуя ха.сыг нь ил.эн таа.лж эхлэхэд ох.ин ав.рал эр.ж нул.имс туна.рсан харц.аар Амин-Эрдэнийг горь.донгуй хар.ахад Амин-Эрдэнэ арга бар.агдсан нүд.ээр өмнөөс нь хар.аад нүд.ээ анив. Чон ба.гш охи.ныг элд.эвлэж байс.наа дээр нь гаран хө.дөлж эх.лэхэд охи.ны мэг.шин уйл.ах Чон баг.шийн тач.аадан амьсг.аадах сонс.дож Сол.онгос ба.гш нар баха.рхалтай нь арг.агүй уул.га алда.цгаан хөгж.илдөх нь з.эвүү хүрэм. Хөөрх.ий охи.н ихэд өв.дөж буй бол.олтой зов.иуртай амь.сгаадан уйла.гнахад – Бол.иод өгөөч дээ муу араат.ан хэм.ээн Амин-Эрдэнэ сэт.гэл дотр.оо уулг.алж байлаа. – Битгий…
битгий л дээ. Багш.аа битг.ий гуй.ж байна гэх эрэг.тэй хүүхд.ийн шин.гэн дуу со.нсдоход Амин-Эрдэнэ нү.дээ хүч.ээр нээв. Бая.рт гэх арван зург.аан настай ч жи.жигхэн б.иетэй ца.райлаг хүүг нүцгэл.эн өнөөх мо.дон мор.ин дээрээ доош ха.руулан тэгнү.үлэн хэвтүү.лээд баг өмссөн Солонгос элдэв.лэж эхлэ.хэд Амин-Эрдэнэ амь тэ.мцэн тэл.члээд тус.ыг эс олов. Өр.гөн орон дээр хөдөл.гөөнгүй хэв.тэх Чанцал ох.иныг хоёр соло.нгос хоёр талаас нь өрг.өж авч.раад Амин-Эрдэний хөл.д ха.яхад цу.с ал.дан хамаг бие нь хөхөр.сөн Чанцал о.хин уртаар эх.эр та.таад чи.мээгүй болов. Хүүхдүү.дийнхээ ийнхүү тар.члан гадны эрч.үүдээр элдэвл.үүлэн доромж.луулж буйг зүгээр
хар.ж суух.аас өөрийг хи.йж чада.хгүй байгаадаа Амин-Эрдэний а.мь тэм.цэн бач.уурч байлаа. Бурхан үнэх.ээр ба.йдаг гэж үү. Байдаг бол яагаад… яагаад энэ г.эм зэ.мгүй нял.х үр.сийг бурханы нэр ба.рин зов.ооно вэ? Бурх.аны нэр ба.рин энэрэл нигүү.лсэнгүйн дүр.ээр энэ бяц.хан үр.сийг асран хамг.аалахаар авч.раагүй гэж үү. Би ч гэж би. Хам.ар до.ор нь ийм зүйл болж хүүхд.үүдийг тар.члаан зово.ож буз.арлан бурт.аглаж байхад бүтэн хоёр жил ажилл.асан хирн.ээ юу ч мэдээгүй анза.араагүй явж л байдаг Амин-Эрдэнэ бодо.лдоо бач.ууран дотроо байдаг чадл.аараа эсэргү.үцэн чарл.аж байвч яаж ч чадах.гүйдээ ихэд гу.тарч байв. Тэнд байгаа дөрв.өн о.хин нэг хүү.гийн төлөө чад.даг бол ам.иа өгө.өд ч хам.аагүй тэм.цмээр байсан ч уяа хүл.эгтэй хөд.лөх тэ.нхээгүй арч.аагүй нул.имс урсг.аж сууга.адаа өөртөө гу.тарч байв. Дахиад часх.ийх шиг болоод хэсэг хуг.ацааны дараа Амин-Эрдэний хамаг бие сул.ран унт.аж эхлэв. – Багшаа…
багшаа… багшаа сэргэ.эрэй гэх шивнэ.сэн дуу.гаар сэргэ.сэн Амин-Эрдэнийг өнөөх Баярт хүү дуу.дан сэрэ.эсэн байв. Гар нь цус.анд бял.дан хажууд нь Чанц.ал охи.ны зэрэмд.эглэгдсэн цог.цос хэвтэнэ. – Бая.ртаа миний хүү зүгээр үү? Багши.йгаа уучлаарай. Та нарынхаа төл.өө юу ч хийж чадс.ангүй гээд Амин-Эрдэнийг эхэр тат.ахад – Чшш хэмэ.эн уру.ул дээрээ хуруу.гаараа дар.сан Баярт – Багшаа Чан.цал ү.хсэн. Тэд таны га.рт х.утга бар.иулж Чан.цалын цогц.осыг зэрэм.дэглээд з.ураг хүрт.эл дарсан. Цаг.даа дууд.аж таныг өг.нө гэж яр.ьж ба.йхыг би со.нссон. Та эндээс з.угт. Одоохон зугт. – Чи яаж сула.рсан юм бэ? Бусад ох.ид яасан бэ? – Бусад ох.идыг өр.өөнд нь оруу.лсан. Би худ.лаа уха.ан алд.сан дүр үзү.үлээд унач.ихсан юм. Тэд намайг уха.ан орох.оор өрө.өнд ава.ачна. Бусад хүүхд.үүдэд
мэд.эгдэхгүй гэхдээ тэр. – Энэ явд.ал хир уда.ан үргэ.лжилж бай.гаа юм бэ? – На.майг гурав дахь уд.аагаа энд авч.ирсан. Бусдыг би мэдэхгүй байна. – За та хурдан яв. Тэд одоохон оро.од ирнэ. Тэд пор.но ки.но хийж соло.нгост зар.даг юм билээ. Ба.гшаа та ца.гдаа дээр оч.оод хэр.эггүй. Тэд тан.ыг хүн ам.ины хэргэ.эр барив.члана. Ким зах.ирал хуул.ьчтайгаа ярь.ж байх.ыг би со.нссон. Таныг зама.асаа зай.луулах хэ.рэгтэй гэж байсан. Багшаа Али.мааг тэд алч.ихсан. Яг Чанц.ал шиг. Би ха.рж бай.сан гээд хүү уйл.агнав. – Хоёулаа цуг явъя. Хоёулаа цагд.аагийн газ.арт оч.иж болс.он яв.длыг хэлье. Чи гэрч.илж болно. Бас охи.дыг чамайг эмч.ийн үз.лэгт ору.улахад бүх зүй.л ил болно. – Үгүй ээ багшаа би явахгүй. Би дүүтэ.йгээ ирсэн. Тэд дү.үг минь яаж ч
маг.адгүй. – За тэгвэл баг.ш нь явлаа. Эрг.эж ирээд та нары.гаа авнаа. Би шууд цагд.аагийн газ.арт очно. Ийм зүй.л ба.йж болохгүй. Үнэн хэзэ.эд ялна. – Үнэн гэж байдаг бол мөн сайх.наа гээд хүү му.шийн инээ.мсэглэх аядав. Хүүгийн нүд.энд гуниг цөх.рөл дүү.рэн харагдана. – Намайг явч.ихаар тэд чамайг зугтаа.лгасан гээд… – Үгүй ээ багшаа би яг бай.рандаа уха.ан оро.огүй юм шиг хэвт.эж байна. Тэд таныг өө.рөө бос.оод зуга.таж гэж бо.дох байх. Шатаар уруу.дах хүний хөлийн чимээ сонс.доход Баярт орон дээр уха.ангүй мэт гулж.ийн хэвт.эж Амин-Эрдэнэ уха.схийн босов. Ерөөс энэ муух.ай га.зраас бу.шуухан гарч хуул.ийн байгу.уллагад хандаж хүүхд.үүдээ авр.ах бодол л түүний тол.гойд эргэ.лдэн байлаа. Хаалганы цаана нуугд.аж зогс.сон Амин-Эрдэнэ орж ирсэн хүнийг цо.хиж уха.ан алду.улаад шата.ар сэм.хэн өгс.сөөр гарч явав. Азаар замд нь хэнч таар.сангүй. Шууд цагд.аагийн
газ.ар чиглэс.эн Амин-Эрдэнэ дэлгүүрийн цонх.онд өөрийгөө ха.раад цоч.их шиг л болов. Хамаг хувцас нь тэр чигэ.эр цу.с болсон хоёр гар нь нилэн.хүйдээ цуса.нд бял.дсан байв. Ингээд очвол цаг.даа түүнийг алу.урчин гэдэгт марг.аангүй ит.гэх байсан тул гэр үрүү.гээ яар.ан оч.иж хувц.саа сол.ихоор явт.ал орц.ных нь үүдэнд хоёр цагд.аа зогс.ож байх нь тэр. Ах уруугаа утс.аар яр.их гэтэл утас нь ба.йсангүй. Одоо тэрээр хүн ам.ины хэр.эгтэн бас орг.он зуг.атсан орг.одол бол.сноо ойлгов. Ява.ад очиё гэхнээ очих газ.ар бай.хгүй тул чигээрээ явса.ар нэг мэдэхэд хот.оос гарчи.хсан явж байлаа. Хал.аасанд нь тэд л хийсэн боло.лтой жижиг хут.ганаас өөр зүйл бай.сангүй. Хаачихаа мэд.эхгүй өдөр нь нуу.гдаж шөнө нь явс.аар аргагүйн эрх.энд ор.сон
айл нь энэ сайхан сэтгэлт Чимгээ хөг.шнийх байлаа. Энэ бүгдийг бод.ож суус.аар шөнө орой болгосон Амин-Эрдэнэ түүсэн түлэ.эгээ ачи.н үхэр тэргээ хө.төлсөөр эмгэ.нийнхийг зор.ин алхав. Ямар нэгэн гарц гар.галгаа олдо.хгүй л байлаа. Али.маа болон Чан.цал охи.ны цогц.ос яасан бол. Бусад хүүх.дүүд яа.ж байгаа бол. Тэд Баяртыг арай алчих.аагүй байгаа гэх бо.дол ө.рц н.ухлан хөндү.үрлэсээр байлаа. Хүүхд.үүдийг тэндээс сул.лаж тэнд буй Солонг.осчуудын хуу.ль бус үй.лдлийг дэлгэх хэрэг.тэйгээ уха.арч байвч хүн ам.ины хэ.рэгт

сэжи.глэгдэн ор.гон зуга.тсан түүний үгийг сонс.ох хүн байгаа эсэх.эд эргэ.лзэж байв. Ямартай ч Чим.гээ хөгш.инд үнэн.ийг хэл.эхээр ши.йдсээр явав.